آیا پایداری ممکن است حتی یک جنبه نامطلوب داشته باشد؟
«پایداری» واژه‌ای است که اغلب به گوش ما می‌خورد و شنیده‌ایم که چیز خوبیست. اما پیش از اینکه به فهرست پایدارترین شرکت‌های جهان اشاره‌ای داشته باشیم، خالی از لطف نخواهد بود که با معنای واقعی این کلمه نیز آشنا شویم.
زمانی‌که واژه «پایداری» به گوش ما می‌خورد، اغلب تصاویری از بسته‌بندی‌های چای‌های کیسه‌ای قابل بازیافت و سبزی خانگی برایمان تداعی می‌شود. اما زمانی‌که درمورد صنایع چند میلیارد دلاری به‌کار می‌رود به چه معناست؟
سازمان ملل، رشد و توسعه پایدار را این‌گونه تعریف می‌کند: «توسعه‌ای که احتیاجات زمان حال خود را بدون تهدید امکان آیندگان برای برطرف ساختن احتیاجات زمان خود، برطرف می‌سازد».
پایدارترین صنایع و شرکت‌های جهان، آن گروهی هستند که بیشترین تلاش را دارند تا ضمن افزایش و ارتقاء تأثیرات مثبت، تأثیرات سوء فعالیت‌های خود بر محیط‌زیست، جامعه و اقتصاد را به‌حداقل برسانند.
مرجع: RobecoSAM، برای بزرگ‌تر شدن تصویر بر روی این لینک کلیک کنید
اگرچه این شکل شبیه به یک ماشین جادویی پایداری می‌ماند، اما متأسفانه تنها نموداریست از تمامی آزمایشات بسیار پیچیده‌ی آزمون شاخص پایداری دو جونز ( Dow Jones Sustainability Index (DJSI)) برای سنجش میزان پایداری صنایع و شرکت‌ها.
شاخص پایداری دو جونز (DJSI)، یک شاخص و معیار اندازه‌گیری مستقل است که عملکرد ۲۵۰۰ مورد از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهانی را اندازه‌گیری می‌کند. در ادامه اشاره‌ای خواهیم داشت به پنج مورد از شرکت‌های پیشرو در بخش‌های مختلف صنایع.
صنعت خودرو و اتومبیل
BMW، آلمان
DJSI شرکت BMW را بنا بر عملکرد فوق‌العاده‌اش در حوزه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی، پیشرو در صنعت خودرو معرفی می‌کند. ارتقاء و بهبود بازدهی این شرکت منجر شده است تا در طول سال گذشته مقدار کربن‌دی‌اکسید آزاد شده توسط خودروهای ساخت این شرکت تا ۳/۳% در هر کیلومتر کاهش یابد.
این شاخص جهانی بیان می‌دارد، علاوه‌بر عملکرد زیست‌محیطی بالای این شرکت، BMW را می‌توان یکی جذاب‌ترین کارفرماها در سراسر دنیا دانست. این شرکت فرصت‌های آموزشی و تحصیلی فراوانی برای کارمندان خود فراهم می‌سازد. بعلاوه، در طول تاریخچه این شرکت، تعهدش به حقوق بشر کاملا قابل مشاهده و لمس بوده است.
صنایع کالاهای مصرفی
ال‌جی (LG) الکترونیک، کره جنوبی
شرکت ال‌جی، اهداف خود را برای سال ۲۰۲۰ میلادی «۲۰۲۰ سبزتر» نامیده است. این اهداف شامل کاهش ۴۰ درصدی در تولید گازهای گلخانه‌ای و افزایش ۱۵ درصدی در توسعه کسب‌وکارهایی «سبزتر» و در راستای محافظت از محیط‌زیست خواهد بود.
شاخص پایداری دو جونز بیان می‌دارد که این تولیدکننده کره‌ای موفق بوده است تا از سال 2008 میلادی، تولید گازهای گلخانه‌ای خود را تا ۳۵۳ هزار تن کاهش دهد. علاوهبراین، شرکت ال‌جی توانسته‌است با پیروی از دستورالعمل‌های سازگار با محیط‌زیست، وزن بسته‌بندی محصولات و هزینه‌های مربوط به لجستیک خود را نیز کاهش دهد.
علاوه‌بر موارد ذکر شده، ال‌جی ۹۱% از بودجه اجتماعی خود را به برنامه‌ها و پروژه‌های خیرخواهانه و داوطلبانه محلی و اجتماعی اختصاص داده است. این شرکت با استفاده از مهارت و دانش فنی خود، راه‌هایی برای مشارکت در زیرساخت عمومی و دسترسی عموم به انواع نرم‌افزارهای کاربردی ایجاد کرده است.
صنایع غذایی و نوشیدنی
نستله، سوئیس
با امتیاز ۹۲ از ۱۰۰ (فایل pdf، 600 Kb)، شرکت نستله در هر سه بخش اقتصاد، محیط‌زیست و جامعه موفق به کسب بهترین امتیاز در صنعت مواد غذایی و نوشیدنی گردید.
شاخص DJSI از شرکت نستله بابت اقدامات تحسین‌بر‌انگیز این شرکت در راستای وارد ساختن حقوق بشر در سیاست‌های مدیریت تأمین‌کننده خود و البته پیشگامی آن در حوزه‌های سلامت و تغذیه نهایت قدردانی را به‌عمل آورده است.
این شاخص با اعطای امتیاز ۱۰۰ به شرکت نستله، پایبند بودن به تعهداتش در راستای تضمین این نکته که محصولات و فرآیندهای تولیدی و عملیات آن‌ها در تمامی وجوه دوستدار و در راستای حفاظت از محیط‌زیست و اجتماع است را به‌رسمیت شناخت و تأیید کرد.
به‌عنوان‌مثال، این شرکت سوئیسی اخیرا در سوئیس به شراکت با کشاورزهای محلی پرداخته تا بزرگ‌ترین دستگاه بیوگاز کشاورزی کشور را که با استفاده از فضولات دامی انرژی سبز تولید می‌کند را بسازد. لازم بذکر است که از انرژی تولید شده در عملیات و فعالیت‌های کارخانه تولید شیشه و بسته‌بندی محصول Henniez و تورین انرژی سوئیس استفاده خواهد شد.
در مقابل، کشاورزان فضولاتی خواهند داشت که در راستای محافظت از محیط‌زیست مفید خواهند افتاد و شرکت نستله نیز به آن‌ها در مراقبت از محیط‌زیست کمک خواهد کرد. پروژه‌‌هایی از این قبیل باعث گردید تا این شرکت در بخش اجتماعی و مسئولیت اجتماعی شرکت‌های شاخص پایداری دو جونز به امتیاز ۹۸ از ۱۰۰ دست یابد.
کالاهای خانگی
یونیلیور، هلند
فعالیت‌ها، محصولات و عملیات‌های کارخانه‌های این شرکت بزرگ هلندی نیز از سوی شاخص DJSI پایدار خوانده می‌شود.
به‌عنوان‌مثال، برند لوازم‌آرایشی داو (Dove) برای برنامه عزت نفسش است که شناخته می‌شود. این برنامه، هنجارهای زیبایی را به چالش می‌کشد و بانوان را تشویق می‌کند تا در بدن و پوست خود احساس راحتی کنند و نسبت به ظاهر خود اعتمادبه‌نفس داشته باشند. این برنامه موفق شده است تا ۱۹ میلیون جوان را تحت‌تأثیر خود قرار دهد و لذا داو را به یکی از پرفروش‌ترین برندهای شرکت یونیلیور تبدیل کند.
علاوهبراین، شرکت یونیلیور در ارتقاء بانوان به پست‌ها و مقامات مدیریتی نیز پیشرفت چشمگیری داشته است. در حال حاضر ۴۵% از پست‌های مدیریتی این شرکت را بانوان اداره می‌کنند.
هدف برنامه «زندگی پایدار یونیلیور» این است که تأثیرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های خود را به نصف برساند. این شرکت هلندی موفق بوده است تا میزان پسماند ناشی از دورریز محصولاتش را از سال ۲۰۱۰ میلادی تا ۲۹% کاهش دهد.
فناوری سخت‌افزاری
شرکت هیولت پاکارد، ایالات متحده آمریکا
شاخص DJIS بیان می‌دارد که شرکت هیولت پاکار موفق بوده است تا جوانب اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی را در استراتژی‌های کسب‌و‌کار خود اولویت‌بندی نماید.
این شرکت در حوزه‌های مربوط به استخدام و ایجاد فرصت‌های شغلی موفقیتی چشمگیر داشته است. اقدامات شرکت اچ‌پی در راستای حفاظت از حریم‌خصوصی نشانگر تعهد این شرکت چندملیتی به رفاه کارمندان و مشتریان و حقوق بشر است.
شاخص پایداری جونز مدیریت نوآوری را از دیگر نقاط قوت شرکت هیولت پاکارد معرفی می‌کند و بیان می‌دارد که تمرکز این شرکت بر خدمات و مشاوره مربوط به محصولات، این موقعیت را برای اچ‌پی بوجود می‌آورد که در خط مقدم حوزه‌های رقابتی نو وارد شود.
اهمیت پایداری در چیست؟
هنگامی‌که شرکت‌های بزرگ و چندملیتی در جوامعی که در آن فعال هستند سرمایه‌گذاری می‌کنند تبدیل به مکانی می‌شوند که افراد بسیاری مایل به کار در آن‌ها خواهند بود. زمانی‌که کارفرما قدر زحمات کارمندان خود را می‌داند و به‌دنبال جبران این زحمات و فراهم ساختن بهترین شرایط برای آن‌ها و جامعه آن‌هاست، کارمندان نیز از کار در چنین محیطی مفتخر خواهند بود و بر این باورند که خود را نیز به‌نوبه‌ای در تبدیل این جهان به مکانی بهتر و سالم‌تر شریک می‌دانند.
شرکت‌هایی که احترام و ارزش کارمندان خود و افراد جامعه‌ای که در آن مشغول فعالیت هستند را می‌دانند و آن‌ها را نیز به یک چشم می‌بینند، وفاداری و تشویق بیشتری نیز از جانب آن‌ها دریافت می‌کنند، امری که نهایتا منجر به رضایت بیشتر مشتریان خواهد بود.
علاوهبراین، مشتریان از این شرکت‌ها انتظار دارند تا به‌‌لحاظ زیست‌محیطی و اجتماعی نیز مسئولیت‌پذیر باشند. افراد بیشتر هر روز می‌خواهند کاملا نسبت به تأثیرات محصولاتی که خریداری می‌کنند آگاه باشند. شرکت‌های واقف به این خواسته مشتریان، شرکت‌هایی هستند که کاملا توجه و دقت خود را به انتخاب‌ها و تصمیماتی پایدار معطوف ساخته‌اند.
