بیماری سلیاک
اصطلاح عدم تحمل غذا به اختلال‌ها و ناهنجاری‌های جذب مواد غذایی مربوط می‌شود. این اختلال‌ها عموما به سوءتغذیه منجر می‌شود. مشکلات رایج سؤجذب مانند: بیماری سلیاک (Coeliac disease)، معمولا بیشتر در کودکان دیده می‌شود، تا بزرگسالان.
بیماری سلیاک چیست؟
بیماری سلیاک نوعی اختلال خود-ایمنی است که در این وضعیت، سیستم ایمنی به اشتباه به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. این بیماری به نام آنتروپاتی گلوتن نیز شناخته می‌شود، که مشخصه آن حساسیت به گلوتن است، پروتئینی که در گندم، چاودار و جو وجود دارد.
بروز این بیماری معمولا از دوران نوزادی تا اوایل دوران بلوغ اتفاق می‌افتد و معمولا طی سه سال اول زندگی ایجاد می‌شود.
چه چیزی باعث بیماری سلیاک می‌شود؟
پیشینه خانوادگی در بیماری سلیاک، کودکان را بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌دهد. این حساسیت بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که از نظر ژنتیکی از پیش مستعد ابتلا به آن هستند.
علائم بیماری سلیاک چیست؟
علائم بیماری سلیاک معمولا ۵-۳ ماه پس از مصرف غذاهای دارای گلوتن ظاهر می‌شوند، اگرچه در برخی از موارد، این علائم ممکن است به‌صورت غیرمنتظره در اولین ماه ظاهر شوند. عدم تحمل، از بین رفتن اشتها و برآمدگی شکم، رنگ روشن مدفوع به دلیل وجود اسیدهای آزاد، اسهال مزمن در نوزدان و یبوست یا تهوع در کودکان با سنین بالاتر، برخی از علائم معمول این بیماری هستند. جذب ناقص و کمبود مواد مغذی می‌توانند باعث مشکلات زیادی مانند آنمیا (کمبود آهن)، رشد و نمو ناکافی استخوان و اختلال‌های هورمونی و... شوند. تغذیه ضعیف، از بین رفتن عضلات، تحریک‌پذیری، زخم دهان، التهابات پوستی، خستگی مفرط و... از علائم دیگر آن هستند.
چگونه بیماری سلیاک را مدیریت و درمان کنیم؟
در حال حاضر، تنها روش درمان سلیاک، پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن در طول زندگی است. با این‌حال، ممکن است برای رفع کمبودها، رژیم غذایی افراد به ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین بیشتر نیاز پیدا کند. گندم، چاودار، جو دوسر و جو باید با برنج، دانه سویا و ذرت جایگزین شوند. وعده‌های غذایی باید با کمک متخصص تغذیه یا پزشک برنامه‌ریزی شوند. برچسب تمامی محصولات غذایی باید با دقت خوانده شوند. محصولات غذایی مانند کیک‌ها، انواع نان و بیسکویت نیز حاوی گندم هستند. بسیاری از محصولات روزمره دیگر مانند: مکمل‌های ویتامین ممکن است حاوی گلوتن باشند. برای انتخاب مواد غذایی بهتر است با پزشک مشورت کنید.
