قطعا چیزی دوست داشتنی تر از لبخند کودکان و زیباتر از دندان‌های مرواریدی و سالم برای یک لبخند زیبا نیست.
نگرانی برای پوسیدگی دندان ها و سایر مشکلات دهانی در کودکان خردسال همواره با والدین است، درحالیکه اصول اولیه رژیم غذایی و مراقبت‌های دندانپزشکی ساده و قابل اجرا و آموزش هستند. این موضوع را هرچه زودتر به کودکان بیاموزیم، بهتر است؛ زیرا داشتن دندان‌های سالم در سنین پایین به معنای مشکلات کمتر در بزرگسالی است. کارهای ساده‌ای مانند گنجاندن غذاهای سفت و سرشار از کلسیم در رژیم غذایی روزانه و مصرف محدود شیرینی، مواردی کلیدی برای داشتن لبخندی درخشان هستند.
چگونه دچار پوسیدگی دندان می‌شویم؟

• دندان‌ها سخت‌ترین بافت بدن ما هستند. با این وجود، همچنان نیاز به محافظت دارند. ارگانیسم‌های ریز که به باکتری معروف هستند، می‌توانند روی دندان‌ها تجمع یافته، ایجاد پلاک کنند و به مینا‌ی دندان حمله کرده و آن را از بین ببرند. تقریباً همه افراد این باکتری‌ها را در دهان خود دارند. میزان رشد آن‌ها در درجه اول به نحوه‌ی مراقبت ما از دندان‌هایمان بستگی دارد. البته غذایی که می‌خوریم نیز بسیار مهم است. باکتری‌هایی که منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند از کربوهیدرات‌ها و قندها تغذیه کرده و آن‌ها را به اسید تبدیل می‌کنند. این اسیدها در نهایت می‌توانند به مینای دندان حمله کرده و مواد معدنی آن را حل کنند و در نهایت منجر به آسیب‌های جزئی به مینای دندان می‌شوند که می‌تواند در طول زمان منجر به ایجاد حفره گردد.

محافظت توسط بزاق دهان:

• به طور تقریبی، بزاق دهان می‌تواند از دندان‌های ما محافظت کند و به ترمیم آن‌ها کمک کند. این یک مکانیسم دفاعی طبیعی است که به دندان‌ها کمک می‌کند تا پاک شوند و از اسیدهای ضررزا محافظت شوند. همچنین، حاوی مواد معدنی مانند کلسیم و فسفات است که در حفاظت از مینای دندان نقش دارند. بزاق همچنین به عنوان یک مایع شستشو دهنده عمل می‌کند که باقی‌مانده‌های غذا و اسید را از دهان پاک می‌کند.

نکته: اطمینان حاصل کنید که کودکان شما هر روز به اندازه‌ی کافی غذاهای سرشار از فیبر مصرف کنند. این کار باعث تحریک جویدن و در نتیجه افزایش جریان بزاق دهان می‌شود. نان سبوس‌دار، نان‌های ترد و سبزیجات خام سفت برای این منظور ایده‌آل هستند. آدامس بدون قند نیز جریان بزاق را تحریک می‌کند.

رژیم غذایی متعادل، دندان‌های بهتر:

• وجود یک رژیم غذایی متعادل که تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد سالم دندان‌ها را فراهم کند، بسیار مهم است. اطمینان از دریافت کافی کلسیم برای ساخته شدن دندان‌ها بسیار اهمیت دارد. کلسیم را به طور عمده می‌توان در شیر و فرآورده‌های لبنی مانند ماست و پنیر و کشک یافت.

به مقدار کمتری شیرینی مصرف کنید:

• اطمینان حاصل کنید که کودکان شیرینی را به میزان کم و بهتر است بعد از مصرف یک وعده غذایی سالم مصرف کنند. اگر کودکان همیشه بین وعده‌های غذایی به شیرینی مراجعه کنند، دندان‌هایشان به طور مداوم در معرض قند قرار می‌گیرند که باعث تشویق باکتری‌ها به تولید اسیدهایی می‌شود که پوسیدگی دندان را ایجاد می‌کند. به دنبال شیرینی‌هایی باشید که قند کمتری دارند و به کودکان خود یادآوری کنید که بعد از مصرف آن‌ها، دندان‌هایشان را مسواک بزنند. همچنین، غذاهای اسیدی مانند مرکبات و آبمیوه‌های اسیدی ممکن است با حمله مستقیم به مینای دندان، به آن‌ها آسیب برسانند. البته از لذت بردن از این غذاها لذت ببرید، اما اطمینان حاصل کنید که حداقل نیم ساعت بعد از مصرف آن‌ها صبر کنید و سپس دندان‌های خود را بشوینید. این کار به بزاق دهان فرصت می‌دهد تا اسیدها را خنثی کند.

مراقبت از دندان‌های کودکتان:

• مادران و پدران باید بعد از هر وعده غذایی، دندان‌های شیری کودک خود را تمیز کنند. اگر تمیز کردن دندان‌ها به عنوان بخشی از برنامه روزانه‌ی روتین کودک در نظر گرفته شود، این کار او را برای تمیز کردن دندان‌هایش در آینده تشویق می‌کند. حداقل تا سن ۸ سالگی باید بر تمیز کردن دندان‌های کودکتان نظارت کنید و در صورت لزوم دوباره آن‌ها را تمیز کنید.

چند توصیه‌ی مفید برای مراقبت از دندان‌ها:

• حداقل دو بار در روز دندان‌هایتان را مسواک بزنید. با این حال، بهترین کار مسواک زدن بعد از هر وعده‌ی غذایی است. ابتدا دهان خود را با آب بشویید و سپس به مدت حداقل سه دقیقه دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
• همیشه به طور منظم دندان‌های خود را تمیز کنید. سطوح خارجی و سطوح جونده‌ی دندان‌ها را با حرکات دورانی مسواک بزنید. سطوح داخلی را از لثه به سمت انتهای دندان مسواک بزنید. سطح جلوی دندان‌ها را به صورت تک‌تک و با زاویه‌ی مناسب مسواک بزنید. بعد از مصرف هرگونه غذای اسیدی، قبل از مسواک زدن، نیم ساعت صبر کنید. این کار از آسیب به مینای دندان جلوگیری می‌کند. از مسواک‌های مخصوص کودکان با دسته‌ی ضد لغزش، سر گرد و دارای الیاف نرم و گرد استفاده کنید.