همه ما خوب میدانیم که خیلی ساده و بی آنکه بخواهیم، موزهای یخچال ممکن است سیاه و تکههای نان ممکن است بیات شوند. همچنین میدانیم قسمت عمدهای از غذاهای اضافه که در یخچال میگذاریم، سر آخر دور ریخته میشوند.
بهاینترتیب، همه ما این مشکل را در خانههای خود تجربه کردهایم. مسالهای که کمتر توجه ما را به خود جلب میکند، این است که هر یک از ما چه سهمی در دورریز غذای اضافه داریم. بهطور تقریبی، میتوان گفت که یکسوم غذایی که سالانه درجهان برای مصرف ما تولید میشود - در حدود ۳/۱ میلیارد تن - دور ریخته شده و هدر میرود.
در کشورهای درحالتوسعه، دورریز اغلب بهدلیل مشکلاتی در فرآیند تولید یا کمبود تسهیلات نگهداری است. در کشورهای ثروتمندتر، مشکل در انتهای زنجیره تامین قرار دارد؛ مشکل خود ما هستیم. ما در حدود ۳۰ درصد از غذایی را که خریداری میکنیم، دور میریزیم.
هر سال، مصرفکنندگان در کشورهای غنی، تقریبا همان مقدار غذایی را (۲۲۲ میلیون تن) که کل تولید خالص غذا در آفریقای سیاه است (۲۳۰ میلیون تن)، دور میریزند. این آمار نشان میدهد که یکسوم کل غذایی که برای ما تولید میشود، هدر میرود!
هزینه این اسراف، سرسامآور است. آبی که برای پرورش محصول مصرف میشود، کود و سوختی که در تولید و حملونقل بهکار میروند، و گازهای گلخانهای که از فاسد شدن مواد غذایی در گودالهای دفن زباله، در هوا منتشر میشوند. همه اینها حتی پیش از آن هستند که به پولی که صرف خرید غذاهایی که هرگز مصرف نمیکنیم، فکر کنیم.
نکته: غذاهای تازه را در پشت یخچال قرار دهید، تا غذاهای قدیمی را زودتر مصرف کنید.
در اینجا به ۱۰ راه برای پرداختن به این مشکل اشاره میشود.
۱. برای خریدتان برنامه داشته باشید
ممکن است بهنظر ساده برسد (در حقیقت هم ساده است)، ولی یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید انجام دهید. وقتی به خرید مواد غذایی میروید، زیاد خرید نکنید.
برای غذاهایی که میخواهید در هفته آماده کنید برنامهریزی کنید، و فهرستی دقیق از مواد اولیه مورد نیازتان تهیه کنید. مطابق همان فهرست خرید کنید.
۲. با فریزرتان بیشتر آشنا شوید
چه برای نگهداری مواد اولیه و چه باقیمانده غذاها، فریز شما میتواند در کاهش دورریز غذا بسیار موثر باشد. میوه و سبزیجات اضافه را وقتی فصلشان است، فریز کنید، نان و سایر انواع خوراکیهایی که کمکم از آنها استفاده میکنید را نیز فریز کنید.
مواد اولیهای را که زود خراب میشوند، در غذاهای مختلف استفاده کنید، و سپس غذای آماده را فریز کنید، تا بعدا بتوانید از آن غذا استفاده کنید.
۳. به تاریخ انقضاء خوب توجه کنید
متاسفانه ما فکر میکنیم تاریخ فروش درج شده روی مواد غذایی تاریخی است که اگر تا آن زمان خوراکی مورد نظر خورده نشود، باید آن را دور ریخت. باید گفت که حتی تاریخهای مصرف و تاریخهای بهینه نیز، حرف آخر را نمیزنند.
واحد بازرسی و غذای سالم وزارت کشاورزی ایالات متحده، اظهار داشته است که بهجز مواردی که مربوط به اطفال میشود، اگر تاریخ یک ماده خوراکی در زمان نگهداری در منزل بگذرد، آن محصول همچنان تا زمانیکه نشانههای فساد در آن مشاهده نشده قابلاستفاده است. این واحد اعلام کرده است که: «خوراکیهای فاسد، بهدلیل رشد باکتریهای خاصی در آنها، طعم، بو و بافت غیرطبیعی پیدا میکنند. اگر خوراکیای چنین نشانه هایی داشت، باید از خوردن آن خودداری شود.» بهدنبال راههای بیشتری درباره اطمینان از سلامت غذا باشید.
۴. از مواد خوراکی در جای مناسب نگهداری کنید
نگهداری از خوراکیها در دمای مناسب، بهمیزان قابلتوجهی به طولعمر آنها کمک میکند. Heart.orgبهشما نشان میدهد، چگونه محل نگهداری میوه و سبزیجات را تقسیمبندی کنید، تا طولعمر آنها افزایش یابد.
وقتی تصمیم گرفتید که چه خوراکیهایی باید در یخچال قرار بگیرند، بهتر است بدانید چه فضایی در یخچال برای نگهداری از کدام ماده غذایی مناسبتر است. این دانش نیز به شما کمک میکند، طول عمر مادهغذایی خود را افزایش دهید و مواد غذایی را تا زمانی که سالم هستند مصرف کنید.
۵. بیش از یک وعده غذا بپزید
پختن یکباره چند وعده غذایی به شما در صرفهجویی در مصرف انرژی، آب و زمان، کمک میکند.
داشتن وعدههای غذایی آماده در فریزر، تا اندازه زیادی مانع از آن میشود که هوس کنید از بیرون غذا سفارش دهید، یا بیبرنامه برای غذا خرید کنید.
۶. کنترل حجم خوراکیها
هرچند ممکن است بهنظر بسیار کسلکننده برسد، ولی این کار از اهمیت بالایی برخوردار است. با کنترل حجم غذایی که در بشقابتان قرار میگیرد، نهتنها تعداد کالریهایی که مصرف میکنید را محدود میکنید، بلکه حجم غذایی را که در آخر سر از سطل زباله درمیآورد، نیز محدود میکنید.
بار اول برای خودتان کم غذا بکشید، و اگر همچنان گرسنه بودید، دوباره بکشید.
۷. همیشه حواستان باشد که چه خوراکیهایی دارید
به محتویات یخچالتان دقت کنید. ظرفهای دربسته بسیاری ممکن است ته یخچال، پشت بقیه ظرفها گم شده باشند و مدت زیادی از زمانی که آنجا رها شدهاند بگذرد.
یخچال مرتب، یعنی میتوانید ببینید چه غذاهایی باید زودتر خورده شودند و چه مواد اولیهای دارید و چه مواد اولیهای باید بخرید. همچنین یادتان باشد، خوراکیهای جدید را در پشت یخچال قرار دهید تا قدیمیترها را زودتر بخورید.
۸. غذاهایتان را ببخشید
اگر با همه این کارها هنوز فکر میکنید، خوراکیهایتان اضافه میآیند، آنها را به کسی که نیاز دارد ببخشید:همسایه، اقوام، یا حتی موسسات خیریه. مواد غذایی سالم و مقوی دستنخورده بهترین کمک به نیازمندان بهشمار میآیند.
۹. از پسماند غذا کود کمپوست بسازید
بهجای ریختن غذاها در سطل زباله، آنها را به کمپوست تبدیل کنید. با این کار دورریز خوراکیها بهجای آنکه در گودالها دفن زباله فاسد شوند، به کودی بسیار غنی تبدیل میشوند.
ولی، انجام این کار باید به آخرین مرحله موکول شود. آژانس حفاظت از محیطزیست ایالات متحده، بازیافت غذا را مرحلهبندی کرده است، و تاکید اولیه آن بر این است که تلاش ما باید در راستای به حداقل رساندن تولید دورریز غذا باشد، در مرحله بعد از پسماند غذایی برای تغذیه دام استفاده کنیم، یا حتی آن را در تولید انرژی صنعتی بهکار ببندیم، و در نهایت از آن کمپوست تهیه کنیم.
۱۰. میزان دورریز غذایی خود را زیر نظر بگیرید
برای کمک به کاهش هدر رفتن مواد غذایی، دقت کنید که هر هفته چه میزان دورریز دارید. بهاینترتیب، از دیدن حجم بالای دورریزها متحیر میشوید، و سعی خواهید کرد الگوهای خریدتان را مدیریت کرده و زیر نظر بگیرید.
در پایان، میتوانید در هزینهها صرفهجویی کنید، و با اسراف در مواد خوراکی مبارزه کنید.
